Ah, de nieuwe Frankenstein! Een tijdloos monster dat me al de stuipen op het lijf joeg toen ik nog kind was, welke versie er ook op TV uitgezonden werd, het bleef eng. Dus ik keek wel uit naar deze versie.

En dan, op Netflix in première… Ach, ik schrijf niet snel negatief over films die ik zie – wellicht ook omdat ik ze met zorg probeer uit te kiezen - maar dit, wat viel dit tegen.

Monsterlijk
Oké, deze versie sluit nauwer aan bij het originele verhaal en vertelt met meer background over Victor en het monster dan de eerste Frankenstein verfilmingen, je krijgt dan ook 2u29 minuten de tijd om te ontdekken hoe Frankenstein én het monster geleden hebben onder dit bizarre experiment: die van dood materiaal, iets levends maken en hoe ver een geniale en gefrustreerde man wil gaan om dat doel te bereiken.

De film wordt opgebouwd aan de hand van flashbacks met eerst een proloog waar baron Victor Frankenstein, Oscar Isaac , in het hoge noorden aankomt bij een vastgelopen schip. De kapitein, Lars Mikkelsen, neemt het voor hem op en beschermt hem tegen een monster dat vanop de ijsvlakten opduikt.

Dan komt deel één, het verhaal van Victor zelf, met zijn stem in voice-over zien we in een grote flashback hoe het zover is kunnen komen, eerst de jonge versie die in een kasteel woont met zijn dominante vader en een zeer nauwe band heeft met zijn moeder. Zij sterft echter wanneer hij in zijn tienerjaren is, en dat maakt dan ook zijn grote fascinatie voor de dood. Een decennium later zie je hem als jonge arts, dode materie in een zaal tot leven wekken, en daarmee de aandacht trekkend van een rijke man, die de oom blijkt te zijn van de verloofde van zijn broer. Deze sponsort hem en zorgt ervoor dat zijn gruwelijk experiment tot leven komt. Daarna volgt deel twee. Waarbij het nu verder ontwikkelde monster aangekomen is in de kajuit van de kapitein, bij de zwaar gehavende Victor, en hem zijn versie van het verhaal vertelt. Een groot geweeklaag.

De toch geduchte regisseur Guillermo del Toro heeft er een tragische held van gemaakt in een lappenpoppen zombieversie, met een goed functionerend brein - wat niet het geval is in vele voorgangers - zodat we zeker medelijden krijgen met de creatie. Het is duidelijk wat de regisseur wil vertellen: het monster is menselijker, dan degene die hem creëerde en het anders zijn maakt je daarom nog niet tot een monster, hij koestert het anders zijn – zoals hij wel in meer van zijn films doet. En dat mag, maar niet op deze manier in een Frankensteinfilm, waarvan je verwacht dat het een beetje eng is. Dat is het dus totaal niet, het is een monster dat niet dood kan, maar wel dood wil en eindeloos treurt om wie hij is en wat hij geworden is. En tja, dat wil ik niet, omarm dan op zijn minst het monster (of anders) zijn, en dan al zeker als je een monsterfilm maakt.

Visueel vlak
Het visuele ergerde me al van in het begin: veel overbelichte shots, CGI-effecten in de decors en landschappen die er plat uitzien. Op zich zijn de interieurs mooi, maar ze voelen vals aan, te veel special effects of is het AI-gecreëerd? Het leek bij momenten alsof ik naar een animatiefilm aan het kijken was. Ik miste de echt gotische elementen en de rauwheid, de gruwel van wat er gaande is als je de wetenschap te ver laat gaan. Dit wordt verder tenietgedaan door onder andere de muziek met licht vrolijke deuntjes en een braaf uitziend monster in macabere scènes die er te kleurrijk uitzien. De enige die wat gotische vibes met zich meebrengt is Elizabeth, actrice Mia Goth - die we kennen uit het bevreemdende Pearl - de love interest van zowat alle mannen rondom haar.

Mia Goth in Frankenstein (2025)

Trend

Het lijkt me een trend, dat het monster geen monster meer mag zijn, maar een wezen moet zijn waar de romantische mens naar hunkert omdat het zichzelf als een nog groter monster ziet. En ja, de mens doet monsterlijke dingen in zijn jacht naar grootsheid of het overschrijden van grenzen die er zijn, maar om het dan ook nog letterlijk in de film te gaan benoemen, dat is niet nodig, ik begreep het zo ook wel.

Dat maakt dat vele hedendaagse monsterfilms (die ik zag) vaak te romantisch zijn, daarmee te langdradig, uitleggerig, te onecht, te expliciet en te veel drama om niets.

Bart Vermeer