Elke eerste zondag van de maand organiseert Natuurpunt Lommel een themawandeling. Gisteren namen de gidsen Tessy, Wim, Luc en Filip ons mee door de Vloeiweides in de Kolonie met het thema ‘ons eetbaar landschap’.

Tijdens de inleiding nam Wim ons mee op een korte reis door de geschiedenis van de relatie tussen mens en plant. Van Neanderthalers die al Sint-Janskruid gebruikten, via de kloostertuinen in de middeleeuwen, tot de komst van exotische gewassen zoals maïs en aardappel met de ontdekkingsreizigers: planten hebben altijd een centrale rol gespeeld in ons voedsel en onze gezondheid. Zelfs vandaag vinden veel moderne medicijnen hun oorsprong nog in die eeuwenoude plantenkennis.

Onderweg stonden we stil bij een hele reeks planten, struiken en bomen. Het is onmogelijk om alle leuke weetjes en toepassingen in de keuken op te sommen maar, hieronder wel een korte opsomming van enkele planten die aan bod kwamen en hun toepassingen:

• Brandnetel – door velen vervloekt, maar eigenlijk een ware superfood. Rijk aan eiwitten en ijzer, en heerlijk in soep, pesto of puree. Als tip kregen we mee enkel de vier bovenste blaadjes te gebruiken: die zijn het zachtst. Maar brandnetel is veel meer dan keukenkruid: hij wordt medicinaal ingezet, er kan biologische mest van gemaakt worden én onderzoekers bekijken zelfs of zijn vezels katoen kunnen vervangen – een duurzame oplossing, want katoen vraagt enorm veel water. Wie had dat gedacht van zo’n prikplant?
• Japanse duizendknoop – een beruchte exoot die razendsnel groeit en andere planten verdringt. Toch is ook hij eetbaar! Zijn jonge scheuten doen denken aan rabarber en bevatten krachtige antioxidanten. Een lastige indringer dus, maar tegelijk een verrassende bron van lekkers.
• Weegbree – alle delen van de plant zijn eetbaar!  Verzacht insectenbeten en als thee een wondermiddel om je stem bij heesheid terug te krijgen.
• Meidoorn – een stekelige haagplant, geliefd bij vogels, met bloemen en bessen die gebruikt worden voor thee, siroop en sauzen, bekend om hun positieve invloed op hart en bloedvaten.
• Sleedoorn – met wrange bessen die pas na de vorst lekker worden. Vroeger ook gebruikt als natuurlijke afrastering.
• Okkernoot (walnoot) – zijn vorm doet denken aan hersenen en wordt al eeuwenlang geassocieerd met geheugen en hersengezondheid. De noten leverden vroeger zelfs de basis voor versterkende dranken zoals walnotenporto. Wil je zelf porto maken van okkernoten, moet je deze al wel eind juni plukken. Het is belangrijk dat de bolster (die ook gebruikt wordt) nog groen is. Vroeger werden de bomen ook geplant in tuinen om de muggen weg te houden!
• Bramen – heerlijk en gezond, rijk aan antioxidanten, én belangrijk als schuilplaats voor vogels, insecten en zelfs boomkikkers.

Zo bleek dat wat vaak als ‘onkruid’ wordt weggezet, in werkelijkheid een bron van voeding, geneesmiddelen én oude verhalen kan zijn.

En natuurlijk bleef het niet bij luisteren alleen: na de wandeling proefden we van brandnetelwijn, walnotenporto, bramenlikeur en pesto van weegbree. Daarbovenop kregen de deelnemers recepten mee om thuis zelf aan de slag te gaan. Wat dacht je van kruidenpannenkoeken met brandnetel en daslook, een frisse bramensmoothie of zelfs sorbetijs van Japanse duizendknoop?

Wie er niet bij was, heeft écht iets gemist. Maar gelukkig volgt er elke maand een nieuwe kans om mee op pad te gaan met Natuurpunt Lommel en de natuur te ontdekken.