Review - Friday the 13th (1980)

Deze maand was het vrijdag de 13de en dus tijd om deze horrorklassieker vanonder het stof te halen.

Slecht, goed of fantastisch?
Wel dat is iets dat je zelf moet invullen natuurlijk, zeker bij dit genre en deze film. Ik ben geen echte horrorfan, tenzij verhaal en beeld zo sterk zijn dat het meer is dan liters bloed en schrikeffecten. Denk maar aan films zoals "The Blair Witch Project" (de originele), sterk in concept, opbouw en sober in uitvoering. Of een film die gewoon huiveringwekkend goed is, zowel visueel als wat het acteren betreft: The Shining. Dus ja, het oog en de hersenen willen ook wat.
Niet dat deze klassieker dit allemaal heeft. Toch vind ik Friday the 13th goed. Het is een trendsetter geweest, het begin van de summer camp slasher films, en laat je niet los.

Het gegeven werkte en werkt nog steeds. Een rechtlijnig verhaal met als opzet: enkele oudere tieners komen samen op een camping en er gebeuren gruwelijke dingen.
Hier is het op ‘Camp Crystal Lake’, de tieners moeten voorbereidende werken uitvoeren voor de echte zomerkampen beginnen. Ze verblijven er al en helpen de lokale uitbater. Die heeft het overgenomen van de vorige uitbaters. Maar daar hangt een zweem van mysterie rond, in de jaren vijftig verdronk er een kind en werden enkele kampleiders vermoord. Sindsdien is het no place to be voor de locals. Daar heeft duidelijk de nieuwe uitbater geen last van, laat staan de jongeren die er komen werken. Fris, jeugdig en ‘good looking’. Dan begint het 's nachts: één voor één worden ze afgeslacht.

Natuurlijk haalde de maker inspiratie uit vorige horrorfilms zoals Hitchcocks Psycho (de douchescène) en vooral de Italiaanse horror uit de jaren '60. Met het minder bekende A bay of blood (1971) van Mario Bava, waar ook aan een meer een aantal personages op bijna exact dezelfde wijze worden afgeslacht. Een film trouwens met in de hoofdrol Claudine Auger, Bond-girl uit Thunderball.

Messcherpe aanpak
De manier waarop dit gemaakt en verteld werd door regisseur Sean S. Cunningham bleef kleven. Goede keuzes van personages, waarbij je een jonge Kevin Bacon aan het werk ziet, met de dorpsgek Crazy Ralph die hen regelmatig waarschuwt en een (toen nog) onverwachte killer. Gefilmd op een idyllische locatie aan een meer met warme hutjes, kleine details en een spannende opbouw; vlakbij een oud Indiaans kerkhof, met een motor die sputtert, een oude generator die afslaat en op een verlaten plaats moet worden opgezet, en natuurlijk het voyeuristische van iemand die op de loer ligt en zijn kansen afwacht.
Iets dat ook al aanwezig was in die andere horrorklassieker (twee jaar eerder): Halloween.
De spanningsopbouw wordt uiteindelijk sterk begeleid door de soundtrack van Manfredini.

Kort
In deze klassieker werd goed gekeken naar voorgaande bekende en minder bekende thrillers en horrors en werd alles weggevijld tot de essentie, sober en uitgepuurd neemt de maker je mee naar een camping vol mooie mensen waar alles, maar dan ook alles misloopt tot men denkt de dader te pakken te hebben, of niet?
Net genoeg mysterie om talloze vervolgen te kunnen maken. Ondertussen zijn er 12 gemaakt, evenveel als de slachtoffers die vallen in de eerste film, komt er nog een dertiende?
Sean S. Cunningham maakte zelf geen vervolg meer als regisseur, maar wel als producent. Zoals de sci-fi versie van de film: ‘Jason X’, de cross-over: ‘Freddy vs Jason’ en de reboot uit 2009 (een direct vervolg) met dezelfde titel als het origineel.
Genoeg alvast om talloze avonden te kunnen griezelen of gruwelen.

Bart Vermeer